Prof. Dr. Nevzat ARTIK
Ankara Üniversitesdi Gıda Güvenliği Enstitüsü Kurucu Müdürü-ANKARA
GİRİŞ
Beslenme ve sağlık beyanı, gıda ürünlerinin insan sağlığı üzerindeki etkilerini belirten, ileri süren veya ima eden ifadelerdir. Bu beyanlar, tüketiciyi bilgilendirmek amacıyla ürün ambalajlarında, tanıtımlarında veya reklamlarında kullanılabilir. İşte detaylı açıklamalar:
Beslenme Beyanı Nedir?
- Bir gıdanın içerdiği enerji, besin öğeleri (protein, karbonhidrat, yağ, lif, vitamin, mineral vb.) veya diğer öğeler nedeniyle beslenme yönünden yararlı özelliklere sahip olduğunu belirten ifadelerdir.
- Örnek: “Yüksek lif içerir”, “Düşük yağlıdır”, “C vitamini kaynağıdır”.
Sağlık Beyanı Nedir?
- Gıdanın veya içeriğindeki öğelerin insan sağlığıyla ilişkisini belirten, ileri süren veya ima eden beyanlardır.
- Örnek: “Kalsiyum kemik sağlığının korunmasına katkıda bulunur”, “Omega-3 kalp sağlığını destekler”.
Kullanım Şartları
- Sadece Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından kayıtlı veya onaylı işletmelerin ürettiği ya da ithal ettiği gıda ve takviye edici gıdalarda kullanılabilir.
Kullanılan ifadeler, ilgili yönetmelik ve kılavuzda yer alan listelerle uyumlu olmalıdır (Ek-1, Ek-2, Ek-3).
- Tüketilmediğinde sağlığın olumsuz etkileneceğini ima eden, kilo kaybı/artan oranlara atıfta bulunan, tanıklık veya onay ifadeleri içeren beyanlara izin verilmez.
Yasaklı Beyanlar
- “Bu ürün kullanılmazsa sağlığınız bozulur” gibi korkutucu ifadeler.
- “3 haftada 5 kilo verdirir” gibi miktar belirten iddialar.
- Ünlü kişilerin veya kurumların onayını ima eden ifadeler.
Mevzuat Dayanağı
- 20 Nisan 2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda ve Takviye Edici Gıdalarda Sağlık Beyanı Kullanımı Hakkında Yönetmelik ve ilgili kılavuzlar temel alınır.
BESLENME BEYANLARI
| TÜRK GIDA KODEKSİ BESLENME BEYANLARI YÖNETMELİĞİ(20 Nisan 2023 Sayı : 321699
|
Bu Yönetmeliğin amacı, tüketiciyi en üst düzeyde korumak için son tüketiciye arz edilen gıdalardaki beslenme beyanlarına ilişkin kuralları belirlemektir.
Bu Yönetmelik; son tüketiciye ve toplu tüketim yerlerine arz edilen gıda hakkında bilgilendirme mevzuatı kapsamında etiketlenmesinde, sunumunda veya reklamında kullanılan beslenme beyanlarına ilişkin kuralları kapsar.
Bu Yönetmelik; 11/6/2010 tarihli ve “5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 21 inci, 22’nci, 23 üncü, 24 üncü, 27 ni, 28 inci ve 34 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
- a) Besin öğesi: Protein, karbonhidrat, yağ, lif, sodyum ve Ek-2’de yer alan Vitaminler ve Mineraller İçin Günlük Referans Alım Değerleri ile bu gruplara ait olan veya bu gruplardan birine giren maddeleri,
- b) Beslenme beyanı: Bir gıdanın içerdiği enerji, besin öğeleri veya diğer öğeleri nedeniyle beslenme yönünden aşağıda belirtilen yararlı özelliklere sahip olduğunu belirten, ileri süren veya ima eden herhangi bir mesajı,
1) Enerji için (“Sağlar”, “Azalan veya artan oranda sağlar”, “Sağlamaz”),
2) Besin öğeleri ve/veya diğer öğeler için (“İçerir”, “Azalan veya artan oranlarda içerir”, “İçermez”),
- c) Beyan: Mevzuat gereğince zorunlu olmayan, herhangi bir formdaki resimli, grafik veya sembolik gösterimler de dâhil olmak üzere, bir gıdanın kendine özgü özellikleri olduğunu belirten, ileri süren veya ima eden herhangi bir mesaj veya gösterimini ifade eder.
YÖNETMELİKTE” ŞEKERSİZ” İFADESİ YASAKLANDI MI?
Bu yeni yönetmelikte “şekersiz” ifadesinin kullanımı tamamen yasaklanmadı. Bu konuda Yönetmeliğe göre, 100 gram veya 100 mLde en fazla 0,5 gram şeker içeren ürünlerde “şekersiz” ifadesinin kullanılmasına devam edilebilmektedir. Bu tür ürünler için herhangi bir toplatma kararı da bulunmamaktadır.
Yenilenen “Türk Gıda Kodeksi Beslenme Beyanları Yönetmeliği Hakkında Kılavuz”daki düzenleme, “İlave şeker içermez” ve “Şeker ilavesiz” beyanlarının kullanımına yöneliktir.
Düzenlemenin temel amacı, tüketicilerin doğru bilgilendirilmesini sağlamak ve oluşabilecek yanlış algıları ortadan kaldırmaktır.
Yeni Düzenleme Yenilikleri
- “İlave şeker içermez” beyanının kısıtlanması: Daha önce, bal, pekmez, hurma şurubu, meyve suyu konsantresi gibi tatlandırıcılar eklenmiş ürünlere “şeker ilavesiz” denilebiliyordu. Ancak bu ürünler, şeker içerdiği için tüketicide “şekersiz” olduğu algısını yaratabiliyordu.
Yeni düzenleme ile sakaroz, glukoz, fruktoz gibi monosakkarit ve disakkarit içeren, ayrıca bal, pekmez gibi tatlandırma amaçlı kullanılan bileşenleri içeren ürünlerde “ilave şeker içermez” beyanının kullanılmasına artık izin verilmiyor.
- Tüketiciyi bilgilendirme amaçlı yeni ifadeler: Şeker ikamesi olarak bal, hurma şurubu gibi tatlandırıcılar kullanılan ürünler için, tüketiciyi daha doğru bilgilendirmek adına yeni etiketleme ifadeleri getirildi.
Artık bu ürünlerde “… ile tatlandırılmıştır”, “şekeri …’den/dan”, “meyve ile tatlandırılmıştır” gibi ifadeler kullanılabiliyor. Örneğin, elma suyu konsantresi ile tatlandırılmış bir ürüne “şekeri meyveden” veya “elma suyu konsantresi ile tatlandırılmıştır” ibaresi konulabiliyor.
Türk Gıda Kodeksinde yapılan bu yeni düzenleme ile “şekersiz” ibaresini yasaklanmamaktadır. Düzenleme, “ilave şeker içermez” beyanının, doğal da olsa şeker içeren ürünlerde tüketicileri yanıltmasını önlemek için yapılmıştır. Basında yer alan “şekersiz yasağı” veya “toplatılacak” gibi ifadeler gerçeği yansıtmamakta olup, kamuoyunu yanlış bilgilendirmektedir. Bu yönetmeliğin temel amacı gıda etiketlerinde şeffaflığı ve dürüstlüğü artırarak tüketici haklarını korumaktır.
GIDA VE TAKVİYE EDİCİ GIDALARDA SAĞLIK BEYANI KULLANIMI HAKKINDA YÖNETMELİK
Bu Yönetmeliğin amacı; tüketiciyi en üst düzeyde korumak üzere son tüketiciye arz edilen gıda ve takviye edici gıdalarda sağlık beyanı kullanımına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Bu Yönetmelik, gıda ve takviye edici gıdalarda sağlık beyanı kullanımına ilişkin kuralları kapsar.
Bu Yönetmelik, 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı “Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 23’üncü maddesine ve 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 508 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Bu Yönetmelikte geçen bazı tanımlar:
a) Besin ögesi: Protein, karbonhidrat, yağ, lif, sodyum ve sağlık beyanı kullanımına ilişkin vitaminler ve mineraller için günlük referans alım değerleri ile bu gruplara ait olan veya bu gruplardan birinin öğeleri olan maddeleri,
b) Beşerî tıbbi ürün:
1) İnsanlardaki hastalığı tedavi edici veya önleyici özelliklere sahip olarak sunulan veya
2) Farmakolojik, immünolojik veya metabolik etki göstererek fizyolojik fonksiyonları düzeltmek, iyileştirmek, değiştirmek veya tıbbi teşhis amacıyla insanlarda kullanılan veya insana uygulanan, madde veya maddeler kombinasyonunu
c) Beyan: Mevzuat gereğince zorunlu olmayan, herhangi bir formdaki resimli, grafik veya sembolik gösterimler de dâhil olmak üzere, bir ürünün kendine özgü özellikleri olduğunu belirten, ileri süren veya ima eden herhangi bir mesaj veya gösterimi,
ç) Diğer öge: Besleyici veya fizyolojik etkiye sahip, besin ögesi dışındaki ögeleri,
d) Etiket: Ürünün ambalajının veya kabının üzerine yazılmış, basılmış, şablon ile basılmış, işaretlenmiş, kabartmayla işlenmiş, soğuk baskıyla basılmış, yapıştırılmış veya iliştirilmiş olan herhangi bir işareti, markayı, damgayı, resimli veya diğer tanımlayıcı unsurları,
e) Gıda: Doğrudan insan tüketimine sunulmayan canlı hayvanlar, yem, hasat edilmemiş bitkiler, tedavi amaçlı kullanılan tıbbî ürünler, kozmetikler, tütün ve tütün mamulleri, narkotik veya psikotropik maddeler ile kalıntı ve bulaşanlar hariç; insanlar tarafından yenilen, içilen veya yenilmesi, içilmesi beklenen işlenmiş, kısmen işlenmiş veya işlenmemiş her türlü madde veya ürün, içki, sakız ile gıdanın üretimi, hazırlanması veya muameleye tâbi tutulması sırasında kullanılan su veya herhangi bir maddeyi,
f) Gıda işletmecisi: Kâr amaçlı olsun veya olmasın kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek veya tüzel kişiler tarafından gıdanın üretimi, ithalatı, işlenmesi ve piyasaya arzının herhangi bir aşamasında kontrolü altında yürütülen faaliyetlerin mevzuat hükümlerine uygunluğundan sorumlu olan gerçek veya tüzel kişiyi,
g) Hastalık riskinin azaltılmasına ilişkin beyan: Herhangi bir gıda grubunun, gıdanın ya da gıda bileşeninin tüketiminin, insan hastalığına neden olan risk faktörünü önemli ölçüde azalttığını belirten, ileri süren veya ima eden herhangi bir sağlık beyanını,
ğ) Kurum: Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumunu,
h) Ortalama tüketici: Sosyal, kültürel ve lisanla ilgili faktörler dikkate alındığında makul bir seviyede bilgilendirilmiş ve makul seviyede dikkatli ve tedbirli olan tüketiciyi,
ı) Reklam: Ticaret, iş, zanaat veya bir meslekle bağlantılı olarak, bir mal veya hizmetin satışını ya da kiralanmasını sağlamak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek veya ikna etmek amacıyla reklam verenler tarafından herhangi bir mecrada yazılı, görsel, işitsel ve benzeri yollarla gerçekleştirilen pazarlama iletişimi niteliğindeki duyuruları,
i) Sağlık beyanı: Herhangi bir gıda grubunun, gıdanın veya gıdanın bileşiminde bulunan ögelerin insan sağlığıyla ilişkisini belirten, ileri süren veya ima eden beyanı,
j) Sağlık beyanı kullanımı: Ürünlerin etiketinde, tanıtımında veya reklamında sağlık beyanının yer alması,
k) Takviye edici gıda: Normal beslenmeyi takviye etmek amacıyla; vitamin, mineral, protein, karbonhidrat, lif, yağ asidi, amino asit gibi besin ögelerinin veya bunların dışında besleyici veya fizyolojik etkileri bulunan bitki, bitkisel ve hayvansal kaynaklı maddeler, biyoaktif maddeler ve benzeri maddelerin konsantre veya ekstrelerinin tek başına veya karışımlarının kapsül, tablet, pastil, tek kullanımlık toz paket, sıvı ampul, damlalıklı şişe ve diğer benzeri sıvı veya toz formlarda hazırlanarak günlük alım dozu belirlenmiş gıdaları,
l) Tanıtım: Bu Yönetmelik kapsamındaki ürünlerin bilimsel özellikleri hakkında gıda işletmecisi tarafından düzenlenen veya gıda işletmecisinin adı, talebi, katkısı, desteği ile sağlık meslek mensuplarına gerçekleştirilecek bütün bilgi verme faaliyetlerini; bu çerçevede ürün tanıtım temsilcilerinin aktivitelerini, tıbbi ve mesleki kitap ve dergilere verilecek ilanları, doğrudan postalama veya diğer iletişim araçları yoluyla yapılacak duyuruları, bilimsel toplantıları ve ürün tanıtım toplantılarını ve benzeri etkinlikler ile yapılacak faaliyetleri,
m) Ürün: Gıda ve takviye edici gıdaları, ifade eder.
Sağlık Beyanı ve Ürünlere İlişkin Hükümler
Bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda
1-Gıda ve takviye edici gıdaların etiketinde, tanıtımında veya reklamında sağlık beyanı kullanılabilir.
2-Sağlık beyanı kullanımı;
a) Belirsiz, yanlış veya yanıltıcı olamaz.
b) Diğer ürünlerin yeterliliği veya güvenilirliği konusunda şüpheye neden olacak şekilde olamaz.
c) Belirli bir ürünün aşırı tüketimini destekleyecek veya özendirecek şekilde olamaz.
ç) Tüketicide kaygıya neden olabilecek biçimde; yazılı, resimli, grafik veya sembolik gösterimler vasıtasıyla vücut fonksiyonlarındaki değişikliklere atıfta bulunacak şekilde olamaz.
3-Ürünlerde kullanılan sağlık beyanı ifadelerinin yerine anlamını değiştirmeyecek ve güçlendirmeyecek şekilde eşdeğer ifadelerin kullanılması ilgili kılavuz hükümlerine göre belirlenir.
4-Kurum sağlık beyanı kullanımı ile ilgili değerlendirmelerde gerektiğinde komisyon kurabilir ve bilimsel danışma komisyonlarından görüş alabilir.
5-İlgili kılavuz eklerinde yer alan sağlık beyanları, halk sağlığı açısından gerekli görüldüğü durumlarda tekrar değerlendirilebilir ve değerlendirme sonucuna göre sağlık beyanında değişiklik yapılabilir, sağlık beyanı kullanımı askıya alınabilir veya iptal edilebilir. Askı veya iptal kararı sonrası hâlihazırda söz konusu sağlık beyanını kullanan ürünlerin durumu beyan bazında değerlendirilir. Tarafların karara karşı, kararın bildirim tarihinden itibaren 30 gün içinde Kuruma itiraz etme hakkı vardır. İtiraz 30 gün içinde Kurum tarafından değerlendirilerek sonuç başvuru sahibine bildirilir. İtirazın değerlendirilmesi sonucunda çıkan karar kesin olup kesinleşmiş kararlar için yeni bir itiraz başvurusunda bulunulamaz.
6-Beşerî tıbbi ürün, tıbbi cihaz ve özel tıbbi amaçlı gıda ile aynı ismi taşıyan ürünlerde sağlık beyanı kullanılamaz. Gerekli olduğu durumlarda beşerî tıbbi ürün, tıbbi cihaz ve özel tıbbi amaçlı gıda ile benzer ismi taşıyan ürünlerde sağlık beyanı kullanımı Kurum tarafından sınırlandırılabilir.
7-Sağlık beyanı, ortalama tüketicinin beyanda belirtilen yararlı etkiyi kolayca anlayabileceği şekilde olmalıdır.
8-Sağlık beyanları, kullanım talimatına göre tüketime hazır hale getirilen ürünü esas alacak şekilde belirlenir.
9-Beyan koşulu porsiyona göre verilen sağlık beyanları ile ilgili değerlendirmelerde, 26/1/2017 tarihli ve 29960 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğinin Ek-12’sinde yer alan gıdaların porsiyon büyüklükleri ve/veya günlük alım dozu esas alınır. Ürünün tüketim biriminin porsiyon büyüklüğünden daha az olması durumunda, bir porsiyon için belirlenen beyan koşulu ürünün tüketim biriminde sağlanır.
10-Sağlık beyanları, aşağıdaki bilgilerin ürün etiketinde veya etiketin olmadığı durumlarda ürünün sunum ve reklamında yer alması koşuluyla kullanılabilir:
a) Dengeli ve çeşitli beslenme ile sağlıklı yaşamın önemini belirten ifade.
b) Beyan edilen faydalı etkinin sağlanması için tüketilmesi gereken gıda miktarı ve tüketim şekli.
c) Gerekli olduğu durumlarda, gıdayı tüketmemesi gereken kişiler için uyarı.
ç) Fazla tüketilmesi durumunda sağlığı olumsuz etkileyebilecek gıdalar için uyarı.
11-Aşağıdaki sağlık beyanlarının kullanımına kesinlikle izin verilmez:
a) Tüketilmediği durumlarda sağlığın olumsuz etkilenebileceğini ileri süren beyanlar.
b) Kilo kaybının veya artışının miktarına veya oranına atıfta bulunan beyanlar.
c) Sağlık beyanı kullanılan ürünlerle ilgili tanıklığına başvurulan kişinin tecrübesi veya ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlar ile ilişkilendirilen teşekkür, övgü, tavsiye veya onay ifadesine yer verilen veya imada bulunulan beyanlar.
Hastalık riskinin azaltılmasına, çocukların gelişimi ve sağlığına ilişkin sağlık beyanları:
1-Hastalık riskinin azaltılmasına, çocukların gelişimi ve sağlığına ilişkin beyanlar, bu Yönetmelik ve ilgili kılavuzda yer alan hükümlere uygun olması şartıyla Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğinin 7 inci maddesinin üçüncü fıkrasına bakılmaksızın kullanılabilir.
2- Hastalık riskinin azaltılmasına ilişkin sağlık beyanları için, bu Yönetmelik ve ilgili kılavuzda yer alan hükümlere ve birinci fıkradaki gerekliliklere ek olarak, üründe kullanılan sağlık beyanında atıf yapılan hastalığın çoklu risk faktörlerinin olduğunu ve bu risk faktörlerinden birini değiştirmenin yararlı bir etkisinin olabileceği veya olmayabileceğini belirten bir ifade yer alır.
Hastalık riskinin azaltılmasına, çocukların gelişimi ve sağlığına ilişkin beyanlar dışındaki sağlık beyanları
İlgili kılavuzun eklerinde yer alan hastalık riskinin azaltılmasına, çocukların gelişimi ve sağlığına ilişkin beyanlar dışındaki sağlık beyanları;
a) Bir besin ögesinin veya diğer ögenin; vücudun büyümesi, gelişimi ve fonksiyonları üzerindeki rolüne veya
b) Psikolojik ve davranışsal fonksiyonlara veya
c) İncelme veya kilo kontrolü veya açlık hissinin azaltılması veya tokluk hissinin artırılması veya diyetten sağlanan enerjinin azaltılmasına atıfta bulunan beyanlardır
(2) Birinci fıkrada belirtilen sağlık beyanları;
a) Genel kabul görmüş bilimsel kanıtlara dayandırılan veya
b) Yeni geliştirilmiş bilimsel kanıtlara veya koruma altına alınan tescilli verilere dayandırılan beyanlar olabilir.
Ürünlere ilişkin hükümler
Ürünlerde sağlık beyanı kullanılabilmesi için aşağıda belirlenen koşulların sağlanması gerekir:
a) Hakkında beyan yapılan bir besin ögesinin veya diğer ögenin bir üründe bulunması, bulunmaması veya miktarının azaltılmasının genel kabul görmüş bilimsel kanıtlarla ortaya konulan, yararlı bir besleyici veya fizyolojik etkisinin olduğunun gösterilmesi.
b) Hakkında beyan yapılan besin ögesi veya diğer ögenin son üründe;
1-Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğinde tanımlanan belirgin miktarı veya belirgin miktarın mevzuatla belirlenmediği durumlarda, genel kabul görmüş bilimsel kanıtlarla ortaya konulan, besleyici veya fizyolojik etkiyi sağlayacağı iddia edilen miktarda bulunması.
2-Bulunmaması veya genel kabul görmüş bilimsel kanıtlarla ortaya konulan, besleyici veya fizyolojik etkiyi sağlayacak kadar azaltılmış miktarda olması.
c) Hakkında beyan yapılan besin ögesi veya diğer ögenin vücut tarafından kullanılabilecek formda olması.
ç) Makul olarak tüketilmesi beklenen gıda miktarının, beyan ile ilgili besin ögesi veya diğer ögeyi birinci fıkranın (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde bahsedilen miktarlarda sağlaması.
d) 5 inci maddenin onuncu fıkrasında belirlenen koşulların sağlanması.
3- Günlük miktarı üzerinden sağlık beyanı kullanılan ürün, beyan edilen etkiyi günlük normal olarak tüketilmesi beklenen miktarlarda göstermelidir. Gerektiğinde bu miktarlar Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenir.
4-Takviye edici gıdalar dışında kalan gıdalarda sağlık beyanı kullanılabilmesi için birinci ve ikinci fıkradaki koşulların yanı sıra aşağıdaki koşullardan en az ikisi sağlanmalıdır:
a) Bileşimindeki sodyum oranının en fazla 100 mg/100 kcal olması.
b) İçerdiği enerjinin en fazla %10’unun doymuş yağ asitlerinden gelmesi.
c) İçerdiği enerjinin en fazla %10’unun ilave şekerden gelmesi.
ç) Doğal olarak bileşimindeki kalsiyum oranının en az 55 mg/100 kcal olması.
d)Hacmen %1,2’den fazla alkol içeren içeceklerde sağlık beyanı kullanılamaz.
Sağlık Beyanlarının Kullanımı Sağlık beyanı kullanımına ilişkin hükümler
1-Tarım ve Orman Bakanlığınca kayıtlı veya onaylı işletmeler tarafından üretilen veya ithal edilen ve bu Yönetmelik kapsamına giren ürünler için ilgili kılavuz eklerinde yer alan sağlık beyanları, bu Yönetmelik ve söz konusu kılavuzdaki hükümlere uygun olması şartıyla Kuruma izin başvurusu veya bildirim yapılmaksızın kullanılabilir.
2- Özel tıbbi amaçlı gıdalarda sağlık beyanı kullanılamaz.
3-Kurum halk sağlığı açısından gerekli gördüğü durumlarda sağlık beyanı kullanımını sınırlayabilir ve gıda işletmecisinden bilgi ve belge talep edebilir.
Sorumluluklar
1-Bu Yönetmelik kapsamına giren ürünlerin piyasaya sunulması ile ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmakla birlikte, bu Yönetmelik ve ilgili kılavuz hükümleri doğrultusunda bir ürün için sağlık beyanı kullanılabilmesi gıda işletmecisinin hukuki ve cezai sorumluluğunu azaltmaz.
2-Gıda işletmecisi, aşağıdaki hususlarda Kuruma karşı sorumludur:
a) Sağlık beyanı kullanılan ürünlerin bu Yönetmelik ve ilgili kılavuz hükümlerine uygun olması.
b) Sağlık beyanı kullanılan ürünlerin içeriğinin Tarım ve Orman Bakanlığının ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak üretilmesi.
c) Ürünler hakkında Kurum tarafından bilgi veya belge talep edilen hususlara, belirlenen sürede cevap verilmesi.
3-Gıda işletmecisi, bu Yönetmelikte belirtilen esaslara uygun bilgi ve belgeleri bünyesinde kayıt altına alıp saklamakla ve doğruluğunun teyidi ile yükümlü olup bu bilgi ve belgelerin sonuçlarından doğacak her türlü sorumluluğu kabul eder.
4-Gıda işletmecisi ürünü ile ilgili tüm belgeleri saklamakla ve talep edildiğinde Kuruma sunmakla yükümlüdür.
Ticari marka, firma ve ürün isimleri
Bu Yönetmelik ve ilgili kılavuz hükümlerine göre sağlık beyanı kullanılması uygun olan ürünlerde, kullanılan sağlık beyanı ile ilişkili ve sınırlı olması şartıyla ticari markası, ürün ismi, firma ismi ve logosu veya etiket görselleri sağlık beyanı içerebilir. Sorumluluk gıda işletmecisinde olmak üzere bu kullanım için başvuru yapılmasına gerek yoktur. Ancak ürünlerinde sağlık beyanı kullanmayan ve bu Yönetmeliğin yayım tarihinden önce kurulmuş firmalara ait sağlık beyanı içeren isim ve logolar, Kurum tarafından uygun bulunması koşuluyla kullanılabilir.
Kılavuz
Kurum gerekli gördüğü durumlarda bu Yönetmeliğin uygulamasına yönelik kılavuzlar veya tebliğler yayımlar.
Gizlilik
Bu Yönetmelik kapsamında yapılan başvurulara ilişkin Kuruma sunulan bilgiler gizlidir. Bu gizlilik Kurum tarafından korunur.
İdari yaptırımlar
Bu Yönetmelik hükümlerine uymayanlar hakkında 14/5/1928 tarihli ve 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ile ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
Mevcut ürünlerin durumu
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce üretilmiş ve piyasaya arz edilmiş olan ve 26/1/2017 tarihli ve 29960 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan mülga Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği doğrultusunda sağlık beyanı kullanılan ancak bu Yönetmelik ve ilgili kılavuz hükümlerinde belirtilen koşulları sağlamayan ürünlerin etiketinde 31/12/2024 tarihine kadar ilgili sağlık beyanı kullanılabilir.
(2) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce üretilmiş ancak piyasaya arz edilmemiş ve mülga Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği doğrultusunda sağlık beyanı kullanılan ancak bu Yönetmelik ve ilgili kılavuz hükümlerinde belirtilen koşulları sağlamayan ürünler bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren üç ay içerisinde etiketlerinde mülga Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliğine uygun olarak sağlık beyanı ile piyasaya arz edilebilir ve 31/12/2024 tarihine kadar ilgili sağlık beyanı kullanılabilir.
